Leuk, een nieuwe rubriek in VLOT! Wie is de drijvende kracht achter het bootkunst-idee? Waterbewoner Eline Crijns stelt zich voor.
Aangenaam, medewaterbewoners! Ik ben Eline Crijns, journalist en schrijver. Zo ben ik niet begonnen, in de loop van de tijd is het zo gegroeid. Na onder meer fantastische jaren in het boekenvak te hebben gewerkt, als uitgever en adjunct-directeur, werd de lijst ‘andere dingen in het leven’ waar ik nooit aan toekwam steeds langer. In die tijd verhuisde ik van de wal naar een klipperaak uit 1911: een woonschip waar ik elke zomerse dag met mijn vier kinderen vanaf het dek het water in kan springen. Het vrije leven lonkte: ik wilde van presteren naar creëren. Zelf gaan schrijven was een logisch vervolg.
VLEUGELS
Mijn schrijversleven kreeg vleugels vanuit de stuurhut. Ik schreef een roman en een poëziebundel. Toen ik in New York de voetsporen van J.D. Salinger volgde, wist ik dat journalistiek mijn pad was. De kneepjes van het vak kreeg ik onder de knie tijdens een postdoc-opleiding journalistiek en mijn stage bij dagblad Trouw. Als freelancejournalist schrijf ik over kunst, literatuur en vooral over de makers van inspirerende dingen en hun drijfveren.
BOOTKUNST
Zo kwam ik op het spoor van het kunstproject ‘Rivier, boot, stad’ in Dordrecht, waar een centrale rol was weggelegd voor een schip. Mijn interesse werd verder gewekt toen bleek dat het niet zou gaan varen, maar over de straat zou worden ge sleept en dat het in stukken zou breken, volgens het plan van Edward Clydesdale Thomson.
Een paar maanden later zag ik een patroon toen in een interview met het kunstenaarsduo Hertog-Nadler bleek dat ook zij voor de kunst eens een schip in stukken hadden gezaagd. De kiem was gelegd voor mijn verzameling bootkunstwerken, er komt daarbij voor mij heel veel bij elkaar.
Wat ontstaat er als je bootkunstwerken naast elkaar zet? Wat is het idee van een boot in de hedendaagse kunst? Naar antwoorden op dat soort vragen ben ik op zoek in mijn boot kunstproject. Daarvoor verzamel ik hedendaagse kunstwerken waarin een boot centraal staat. De verzameling is internationaal en loopt uiteen van beeldende kunst tot videokunst en van performancekunst tot participatieve kunst. Gemene deler is dat de werken uniek zijn, boten centraal staan en de werken een symbolisch gewicht hebben – ze zijn niet primair bedoeld als vaartuig of alleen de figuratieve weergave daarvan. Sterker nog: de meeste kunstwerken blijven niet eens drijven.
Vanaf nu lees je over mijn project in de nieuwe rubriek Bootkunst in VLOT – in dit nummer de kick-off.
Tot slot van deze kennismaking: omdat ik graag op het water ben en graag verhalen deel over kunst en cultuur maar niet altijd achter de computer wil zitten, ben ik sinds kort gids op de nieuwe Cultuur Ferry in Amsterdam. Ik ontmoet je graag een keer aan boord!
Bootkunst rubriek aflevering 1: Hoog en droog
Geen water in zicht, en toch prijkt daar de mast van een zeilscheepje aan de horizon. Het is het bootkunstwerk van Maze de Boer – balancerend op de kiel, hoog en droog in het groene gras. Met de neus in de wind biedt de boot een parmantige aanblik in het lege landschap rondom. Geduldig wacht ze tot het water komt om haar vlot te trekken…
En dat hoge water is op komst, daarover bestaat volgens de berekeningen geen twijfel; gemiddeld eens in de tachtig jaar treedt de IJssel zó buiten haar oevers dat de dijken moeten worden ontlast. De hoogwatergeul Veessen-Waterland van 8 bij 1 kilometer is aangelegd om het overtollige rivierwater bij extreem hoogwater op te vangen. Met de geul als overloop daalt het waterpeil in de rivier dan 71 centimeter.
Het landschap is erop voorbereid: een nieuwe brug strekt zich alvast uit, de elektriciteitsmasten staan op extra hoge poten en boerderijen en bomen zijn weggehaald om te voorkomen dat ze bij hoogwater worden weggevaagd.
VRIJHEID EN RUIMTE
Multidisciplinair kunstenaar Maze de Boer (Amsterdam, 1976) prikkelde met ‘Hoog en droog’ de verbeelding van de bezoekers van de IJsselbiënnale. ‘Ik koos een zeilscheepje, want dat verbeeldt voor mij vrijheid en ruimte. Ik stelde me voor dat als het overloopgebied vol zou lopen, we van de nood een deugd zouden maken en erin zouden varen en zwemmen.’ Met de wind in de zeilen ziet het kunstwerk eruit als een Hollands tafereel – net zo Hollands als de hoogwatergeul zelf.
VERVREEMDEND
De boot trekt direct de aandacht. Het beeld is vervreemdend en roept de vraag op waarom menselijk ingrijpen op die plek nodig was. Maze noemt zijn werk ‘site-responsive’: het reageert op de locatie, is speels en toegankelijk en roept bij de toeschouwer een reactie op. En die toeschouwer? Die stapt ongetwijfeld even van z’n fiets als hij over de winderige dijk plots dit zeilscheepje op het droge ziet. •
Bootkunstwerk: Hoog en droog
Kunstenaar: Maze de Boer
Jaar: 2017
Materiaal: zeilboot (Victorie 26), stalen constructie met aangepast grootzeil
Opdrachtgever: IJsselbiënnale
Locatie: hoogwatergeul Veessen-Wapenveld*
*Het kunstwerk is nu niet meer te zien, later dit jaar verhuist het naar Groningen
BOOTKUNST
Op deze pagina laat Eline Crijns je verschillende bootkunstwerken zien. En check ook vooral eens haar Instagram account! Op @bootkunst_project plaatst ze regelmatig updates met nieuwe bootkunstwerken uit haar verzameling.