Herdenken en vieren met theater in tijden van corona
We maken ons op voor een dodenherdenking en Bevrijdingsdag in een tijd waarin diezelfde oorlog die we herdenken, gebruikt wordt als metafoor om gevoelens aangaande de huidige coronacrisis te beschrijven. Wellicht kunnen we ons beter inleven in de gebeurtenissen van 75 jaar geleden nu we zelf in een situatie zijn verzeild waar we niet om gevraagd hebben, maar die ons dagelijkse leven en werk beïnvloed en tornt aan onze vrijheden. Hoe was het om in de oorlog op te groeien en hoe kijken jongeren daar tegenaan vanuit de wereld van vandaag? Wat biedt houvast? Daarover gaat de theatrale podcast serie die gemaakt is in het kader van de elfde editie van Theater Na de Dam.
Onder de vlag van Theater na De Dam worden jaarlijks honderden voorstellingen in het hele land gegeven op 4 en 5 mei. Jongerenvoorstellingen vormen hier een wezenlijk onderdeel van. Deze komen tot stand door theatermakers, jongeren en ouderen die de oorlog hebben meegemaakt, met elkaar te verbinden. Gezamenlijk onderzoeken ze elkaars belevingswereld door de dialoog aan te gaan rond hun persoonlijke geschiedenissen. Dat levert prachtig theater op waarbij de ouderen in de spiegel kijken en het publiek door de jonge performers meegevoerd wordt op ludieke wijze in de denkwereld van vroeger en nu. Minstens zo belangrijk is het proces dat de jongeren doormaken. Mijn dochter Roos Posthumus van 14 jaar doet dit jaar voor de derde keer mee aan de Amsterdamse editie die gemaakt wordt in samenwerking met Theater De Krakeling. Er moest de nodige teleurstelling overwonnen worden toen al rap duidelijk werd dat het dit jaar anders zou lopen dan voorgaande jaren; toen wekelijkse repetities en voorstellingen op het toneel in hun buitengewoonheid toch heel gewoon waren. Maar ook theater kan vanuit huis in samenwerking met anderen op afstand gemaakt worden is nu gebleken. Zelfs de jaarlijkse Jongerendag van Theater Na de Dam kon doorgang vinden doordat meer dan 350 jongeren en theatermakers uit het hele land verbonden werden via Zoom en van elkaars initiatieven konden horen en leren.
Vanuit huis volgde er een creatief proces wat tot op de dag van vandaag in opmaat naar de productie nog in volle gang is. Roos is gekoppeld aan Adam Toutanji, een veertienjarige Amsterdammer die drie jaar geleden vluchtte uit Syrië. Ze leerden elkaars verhalen kennen en wisselden uit conform het thema van dit jaar, wat hen houvast biedt. Samen correspondeerden zij op afstand met de 94-jarige Paula Luykx-Terlingen uit Dinther over wat haar houvast bood in oorlogstijd. Een briefwisseling tussen onbekenden die zich laat lezen als een uitwisseling met oprechte onbevangenheid. Toegewijd aan het doel er iets moois van te maken voor de luisteraar en om de verhalen van de getuigen niet verloren te laten gaan. Op basis hiervan maakten zij een aflevering van de vijfdelige podcast onder de titel Tijd vliegt niet. Naast het vervatten in verhalen en het voordragen daarvan werden de jongeren uitgedaagd tot verdere creatieve bijdragen in de vorm van muziek, spoken word en audio-opnames van stadswandelingen. Het resultaat is te beluisteren vanaf 4 mei onder meer via de website van De Krakeling en Theater Na de Dam. Het zal niet alleen een van de waardevolle bijdragen zijn aan het jaarlijkse herdenken en vieren, maar ook een van de luisterrijke voorbeelden van wat doorzettingsvermogen en creativiteit teweeg kunnen brengen in tijden van corona.
Slotstuk van de podcast: tekst Roos Posthumus bij muziek van Adam Toutanji
Zullen we samen
Gewoon samen
Het maakt me niet uit
Wat, hoe of waar
Maar zullen we samen
Samen met elkaar
Kom je mee een sneeuwman maken?
Samen spelen in winterwonderland
Samen monopoly
Bij jou of bij mij thuis?
Thee of cola?
Koekjes of snoepjes?
Of gewoon alles tegelijk?
Als je samen bent
Met iemand met wie je je op een bepaalde manier verbonden voelt
Dan hoef je even niet na te denken
Dan is het gewoon alleen even jullie, even wij
Even een pauze van al je shit
En dat kan je soms zo erg nodig hebben
Iemand die je afleiding geeft
Iemand die je even heel goed laten voelen
Niet lang
Gewoon een middag
Of een avond
Of gewoon even tien minuten
Met elkaar
Een samenleving is samen leven
Samen uit is samen thuis
Samen spelen is samen delen
Zo vinden we uit wat er in ons samen huist
We maken samen onze straten, onze pleinen en onze wegen
Samen onze dorpen en samen onze steden
Het is hoog tijd voor verbondenheid
In deze donkere tijd waar er aan jouw vrijheid wordt getrokken
Kunnen we met elkaar delen uit betrokkenheid
Neem eigenhandig het heft in handen
Werk aan een betere wereld die begint bij jezelf
We verschillen allemaal en we kunnen ook allemaal het verschil maken
Dus daarin zijn we hetzelfde
Focus op verbinden
En steun iemand die een stap in de juiste richting zet
Want vooruitgang kan bij 1 persoon beginnen